LHV-terugblik 2023

De beschikbaarheid van vervolgzorg is voor huisartsen een groot knelpunt. Vanwege lange wachtlijsten en beperkte beschikbaarheid bij andere zorgverleners blijven patiënten bij de huisarts ‘hangen’, waardoor de druk op de huisartsenzorg toeneemt. Dit speelt met name in de ggz, jeugdhulp en de ouderenzorg. Wij zetten in op goede werkafspraken met die andere zorgaanbieders en bepleiten structurele verbeteringen in andere zorgsectoren en een grotere rol voor het sociaal domein, om de druk op de huisartsenzorg te verlichten.

Ggz
Ggz is een groot thema in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Als LHV zitten we daar samen met de ggz, zorgverzekeraars en gemeenten (vanwege het sociaal domein) aan tafel om oplossingen te vinden. Zo hebben we afgesproken dat praktijken meer uren inzet van een praktijkondersteuner ggz vergoed krijgen. Dat is belangrijk vanwege de toegenomen vraag bij de POH’s-ggz.

Belangrijker nog is dat de doorstroming naar ggz verbetert en er meer samenhang komt met welzijnsproblematiek. We hebben daarom dit jaar met die andere partijen de kaders uitgewerkt voor mentale gezondheidsnetwerken: regionale netwerken waarin huisartsen en vertegenwoordigers van ggz en sociaal domein met elkaar kunnen overleggen. Een van de zaken die deze netwerken gaan bieden, is het ‘verkennend gesprek’. Een manier waarbij ggz en sociaal domein gezamenlijk bekijken hoe een door de huisarts aangedragen patiënt het beste kan worden geholpen. Dat moet een betere toeleiding naar de juiste vervolgzorg mogelijk maken en een snellere overname van de patiënt door de ggz.

Het oprichten van die mentale gezondheidsnetwerken is een taak voor de ggz, sociaal domein en regionale huisartsen(organisaties). In 2024 wordt daarmee gestart, in 2025 moet in alle regio’s zo’n netwerk er zijn.

Er moet nog heel wat werk worden gedaan voor het daadwerkelijk zover is. Als je als huisarts iets hoort over een initiatief in jouw omgeving, meld je dan vooral aan om mee te denken en beslissen. Het is ontzettend belangrijk dat we als huisartsen zorgen dat het huisartsperspectief goed wordt meegenomen en dat er concrete afspraken worden gemaakt die echt een verschil gaan maken.

Ouderenzorg
Goede zorg voor ouderen is een groeiend onderdeel van het werk. De patiënten kunnen variëren van vitale ouderen die alleen basiszorg nodig hebben, tot zeer kwetsbare, dementerende of terminale ouderen met een complexe zorgvraag. Dit geeft extra druk op de huisartsenzorg.

In het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en aanpalende trajecten (zoals de herijking van de Handreiking kwetsbare ouderen) vragen we daarom aandacht voor de randvoorwaarden die nodig zijn om goede zorg te bieden aan kwetsbare ouderen. Zoals voldoende tijd en middelen, goede samenwerking met andere zorgverleners zoals (wijk)verpleging en de specialist ouderengeneeskunde en voldoende competent personeel binnen de praktijk en in het netwerk.

Daarnaast uiten we  – samen met o.a. Verenso, Alzheimer Nederland en de Nederlandse vereniging voor klinische geriatrie – onze zorgen over de opkomst van commerciële initiatieven in de ouderenzorg, waar de benodigde zorg niet altijd vanzelfsprekend geregeld, zoals dat wel het geval is in verpleeghuizen. Wij pleiten daarom, samen met Verenso, voor een vergunningsplicht voor dergelijke woonvormen.

In de LHV-leidraad Kleinschalige woonvormen en het Aanbod huisartsgeneeskundige zorg is beschreven welke zorg je als huisarts biedt, wat de grenzen zijn en welke taken niet bij de huisarts thuishoren.

ICT in de huisartsenzorg vinden wij geen doel op zich, maar een middel om de zorg te verbeteren en zorgverleners te ontlasten. De ICT moet voor de huisartsen werken, niet andersom. Dat is ook onze insteek bij de uitwerking van alle digitaliseringsplannen vanuit het Integraal Zorgakkoord.

Onder de noemer digitalisering vallen veel projecten en initiatieven. We lichten er een aantal belangrijke uit waarop de LHV zich in 2023 heeft ingezet:

• Betere gegevensuitwisseling: de uitwisseling van gegevens over patiënten tussen zorgverleners is van steeds groter belang. Met alle verschillende ICT-systemen die in de zorg worden gebruikt en de strenge regelgeving over de uitwisseling van privacygevoelige gegevens is goede gegevensuitwisseling niet gemakkelijk te realiseren. We houden ons bezig met verschillende projecten om tot goede, veilige gegevensuitwisseling te komen. Zoals op het gebied van medicatiegegevens, beschikbaarheid van gegevens in spoedsituaties en een betere dossieroverdracht tussen praktijken wanneer een patiënt naar een andere huisartsenpraktijk over gaat.
  Met onze rol in deze projecten willen we ook voorkomen dat huisartsen veel dingen anders of extra moeten doen en daardoor juist meer tijd kwijt zijn met het bijhouden van dossiers. En we willen zorgen dat huisartsen zelf de vruchten kunnen plukken van betere uitwisseling.
• Verbetering van de HIS’en: we vinden het belangrijk dat de HIS’en meegaan in belangrijke ontwikkelingen, voldoen aan wetten en eisen vanuit de beroepsgroep en kwaliteit leveren. En dat huisartsen een steviger positie hebben als klant van deze leveranciers. Dit jaar hebben we daarom een keurmerk voor HIS’en en andere XIS’en in de eerste lijn gelanceerd. Dat doen we samen met InEen, NHG en Stichting Legio. Daarnaast hebben we als verenigingen, gebruikers en ict-leveranciers een gezamenlijke prioritering opgesteld. We willen zorgen dat de beperkte beschikbare capaciteit van de leveranciers gaat naar die aanpassingen waar huisartsen het meest behoefte aan hebben.
• Informatiebeveiliging: patiëntendossiers, medewerkersgegevens, de financiële administratie, werkinstructies en contracten wil je veilig houden. Alle maatregelen die je hiervoor neemt, vallen onder informatiebeveiliging. Om huisartsen te helpen in het veilig omgaan met de gevoelige gegevens die in de praktijk rondgaan, hebben LHV, NHG en InEen het webdossier Informatiebeveiliging gelanceerd. Met handige scans om te kijken hoe je praktijk er voor staat, met advies over welke maatregelen je kunt treffen en hoe je een plan kunt maken om de informatiebeveiliging te verbeteren. Je vindt het webdossier hier.

Om in de groeiende vraag naar huisartsenzorg te kunnen voorzien, is het cruciaal om de huidige medewerkers in de huisartsenzorg te behouden en om nieuwe medewerkers aan te trekken. Wij stimuleren huisartsen om blijvend in hun praktijk en personeel te investeren. We ondersteunen huisartsen met passende dienstverlening. Dit jaar optimaliseerden wij verschillende werkgeversproducten, zoals handige tips om ziekteverzuim te voorkomen en een webpagina met advies voor omgaan met tijdelijke uitval in je praktijk. Benieuwd naar wat we nog meer vernieuwd hebben dit jaar? Hieronder zetten we alles op een rij:

• LHV-handreiking Moderne beloning en inschaling
• LHV-handreiking Beroepsinfectiepreventie en uw rol als werkgever
• LHV-handreiking Taakdelegatie en bekwame medewerkers
• LHV-handreiking Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E)
• LHV-handreiking Personeelsdossiers aanleggen
• LHV-handreiking Personeelshandboek opstellen
• LHV-stappenplan en ziektewijzer zieke medewerker
• Subsidietool stageplekken
• LHV-tips Preventie van ziekteverzuim
• LHV-handreiking Ziekteverzuimprotocol opstellen
• Re-integratie van een zieke medewerker
• Themapagina Tijdelijke uitval in je praktijk

Om te zorgen dat er meer ondersteunend personeel wordt opgeleid, en om hen daarna te behouden voor de huisartsenzorg, is het belangrijk dat er genoeg stageplekken zijn in huisartsenpraktijken. We bieden praktijken daarin ondersteuning. Huisartsen die vanaf september 2024 starten met het opleiden van een Verpleegkundig Specialist of Physician Assistant, kunnen daarvoor een aanvullende subsidie krijgen. Welke organisaties subsidies aanbieden voor stage- en praktijkplekken in je praktijk, lees je allemaal in de vernieuwde LHV-subsidiewijzer voor stageplekken en praktijkplekken.

Uit onderhandelingsgesprekken over de nieuwe Cao Huisartsenzorg, die vanaf 1 januari van kracht gaat, is een akkoord bereikt met veel aandacht voor duurzame inzetbaarheid van medewerkers. In de nieuwe Cao staan goede afspraken over onder andere sociale veiligheid en een PLB-regeling van 10 uren in 2024.

Met de partijen achter de cao Hidha hebben we afgesproken dat hidha’s sinds 1 november 2023 een structurele loonsverhoging krijgen. Met deze partijen werken we ook samen in een traject om tot één cao voor huisartsen in loondienst te komen.

De NZa bepaalt hoe de bekostiging werkt. Wij zetten ons al jaren in om het bekostigingssysteem te versimpelen en om vergoedingen voor bewezen innovaties sneller structureel te maken. Daar komt nu beweging in. Dit jaar werkte de NZa aan drie grote projecten die waarschijnlijk in 2025 leiden tot wijzigingen in de bekostiging. Die projecten gaan over de doorontwikkeling van de bekostiging, de inkomensherijking en het praktijkkostenonderzoek. Wij geven als LHV input op deze projecten.

Vanuit de LHV sluiten we aan bij deze overleggen en brengen daar het huisartsenperspectief. We betrekken daar actief ambassadeurs/leden bij via een klankbordgroep op HAweb.

Wij maakten een webinar voor huisartsen waarin we uitlegden hoe de bekostiging werkt en wat de drie NZa-trajecten inhouden. Het webinar is terug te zien op onze webpagina over bekostiging. Daar vind je ook meer informatie over de drie NZa-projecten. Wijzigingen in de declaraties zijn verwerkt in de nieuwe declareerwijzer.

Uitspraak CBb: bezwaar tarieven 2023 & 2024
Een strijdpunt zijn de NZa-tariefbeschikkingen voor 2023 en 2024. LHV en VPH hebben het afgelopen jaar bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven een rechtszaak aangespannen tegen de te lage tarieven. De beroepen over de huisartsentarieven zijn door het CBb gegrond verklaard. De NZa moet nu opnieuw een beslissing nemen over de tariefbeschikkingen 2023 en 2024.

In de uitspraak van de rechter worden de huisartsen op alle punten in het gelijk gesteld. Het alleen indexeren van de tarieven, terwijl er wel signalen van de huisartsen waren dat de ontwikkelingen in de zorg niet passen bij de tarieven, was onvoldoende volgens de rechter. De NZa moet nu alsnog onderzoeken of de tarieven voor 2023 en 2024 kostendekkend zijn. Mocht blijken dat de tarieven over die jaren niet kostendekkend zijn, dan moeten huisartsen alsnog worden gecompenseerd.

Per 1 januari 2023 zijn we gaan werken vanuit een nieuwe verenigingsstructuur. Naast het landelijke deel hebben we 19 regionale afdelingen, die geleid worden door huisarts-ambassadeurs die door de leden zijn gekozen. In regionale LHV-afdelingsteams werken ambassadeurs en LHV-medewerkers er samen aan dat de belangen van alle huisartsen regionaal worden behartigd.

Voor veel huisarts-ambassadeurs is de rol als regionale belangenbehartiger van huisartsen nieuw. In 2023 hebben het verenigingsbureau en het LHV bestuur daarom op verschillende manieren ondersteuning geboden aan de ambassadeurs.

De ambassadeurs zijn op zoek gegaan naar nieuwe manieren om leden te betrekken. Elke afdeling heeft daarin zo zijn eigen aanpak: van actieve HAweb-discussies, tot vloggen en tot bijeenkomsten met leden om belangrijke thema’s te bespreken en standpunten te toetsen.

De afdelingen zijn bezig met hun positionering ten opzichte van de regionale huisartsenorganisaties. Ook daarin zijn er regionale verschillen. Soms zijn de afdeling en RHO zeer nauw verbonden, soms zijn de ambassadeurs meer de kritische noot die de RHO scherp houdt op wat de belangen zijn van alle individuele huisartsen. Het contact en de samenwerking tussen afdeling en RHO zal de komende jaren op veel plekken nog verder vorm krijgen.

Op landelijk niveau hebben we in 2023 volgende stappen gezet in de plannen om te fuseren met de vereniging van praktijkhoudende huisartsen VPH. Het besluit van de LHV ledenvergadering over of er een fusie plaatsvindt en onder welke voorwaarden, zal in 2024 worden genomen. Meer weten over de vernieuwde verenigingsstructuur?