Handhaving schijnzelfstandigheid van start

De handhaving op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst is vorige maand van start gegaan. Vanwege alle onrust is er een ‘zachte landing’ afgesproken. Dit betekent dat er in 2025 nog geen boetes worden uitgedeeld. Toch blijft het raadzaam om na te denken over hoe je in de toekomst wil (samen)werken.

Wat houdt de handhaving in?

In 2025 start de Belastingdienst met controles op schijnzelfstandigheid. Constateert de Belastingdienst bij een controle schijnzelfstandigheid? Dan krijgt de werkgever een naheffing voor sociale premies en raakt de zelfstandige de zelfstandigenaftrek kwijt. Naheffingen kunnen tot maximaal 5 jaar terug worden opgelegd. Aan het kwijtraken van de zelfstandigenaftrek is geen maximumtermijn verbonden.

Zachte landing

Vanwege de onrust over de aangekondigde handhaving, is voor 2025 een ‘zachte landing’ afgesproken. Dit betekent dat de Belastingdienst bij constatering van schijnzelfstandigheid in 2025 nog geen boete oplegt. Een vordering voor naheffing van sociale premies blijft wel mogelijk. In het kader van de ‘zachte landing’ zijn ook zijn alle bestaande modelovereenkomsten automatisch verlengd tot 2029.

Wat betekent dit voor jou?

Ondanks de afgesproken zachte landing en de verlenging van de modelovereenkomsten, blijft de handhaving op schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025 een feit. Het blijft dus goed om na te denken hoe je in de toekomst wil (samen)werken als je naheffingen of verlies van zelfstandigenaftrek wilt voorkomen.

Om zo min mogelijk risico te lopen adviseren we je het volgende:

• Werk daadwerkelijk zoals vastgelegd in de modelovereenkomst. Controleer of de wijze van uitvoering van de overeenkomst in overeenstemming is met de daarin opgenomen afspraken, dat met de juiste versie van de overeenkomst wordt gewerkt en er in de dagelijkse uitvoering geen regels of verplichtingen worden opgelegd die eigenlijk alleen van toepassing zijn op werknemers. De Belastingdienst beoordeelt altijd de feitelijke manier van werken.
• Ga met ondersteunend personeel geen zzp-constructie aan. Voor deze medewerkers zijn er geen goedgekeurde modelovereenkomsten beschikbaar.
• Volg de ontwikkelingen en bespreek regelmatig met elkaar of de samenwerking op bestaande basis voortgezet kan worden of dat er een aanpassing nodig is. Hierbij kun je gebruik maken van de LHV- keuzewijzers en scenarioberekeningen.

Inzet LHV: duidelijkheid flexibele schil en modelovereenkomsten

Onze verkenningen met de Belastingdienst en VWS hebben tot nu helaas nog niet de gewenste duidelijkheid opgeleverd over wanneer er sprake is van schijnzelfstandigheid en wanneer niet. Met name is er onhelderheid over de inzet van waarnemend huisartsen in de ANW-uren en voor de inzet van waarnemers bij ziek, piek en uniek in de dagpraktijk. Beoordeelt de Belastingdienst dit als schijnzelfstandigheid of niet?

Ook hebben wij vragen met betrekking tot de verlenging van de modelovereenkomsten. Naar verwachting zal de Belastingdienst het vaste waarnemen, voor een langere periode in één praktijk, zien als schijnzelfstandigheid. Het is echter onduidelijk hoe zich dit verhoudt met de verlenging van de modelovereenkomst praktijkmedewerking tot 2029. De Belastingdienst geeft namelijk ook nadrukkelijk aan dat modelovereenkomsten elk moment ingetrokken kunnen worden als deze niet voldoen aan wet- en regelgeving, zoals bijv. de wet DBA of de toekomstige wet Vbar.

Wat doen wij voor jou?

Wij hebben (nogmaals) bij de ambtenaren van VWS & SZW en de Belastingdienst aangegeven dat het echt nodig is dat hier op korte termijn duidelijkheid over komt. Er wordt immers al gehandhaafd. Ook hebben wij onze zorgen en vragen onder de aandacht gebracht bij verschillende Tweede Kamerleden. Recent hebben VVD, BBB en D66 al Kamervragen gesteld n.a.v. signalen dat de Belastingdienst zich niet houdt aan de handhavingsstrategie van de zachte landing en geen waarschuwingen geeft bij de handhaving op schijnzelfstandigheid.

Meer informatie

Alle informatie over de stand van zaken rond zelfstandigenbeleid en de inzet van de LHV op dit thema lees je op de themapagina zelfstandigenbeleid.