Spring naar content

Huisartsenzorg door NZa-tarieven 2025 niet toekomstbestendig

De NZa heeft op 1 juli de nieuwe tarieven gepubliceerd voor 2025. Deze tarieven zijn berekend op basis van het kostprijsonderzoek en het onderzoek voor de normatieve arbeidscomponent voor de huisarts praktijkhouder. Als LHV zetten we vraagtekens bij die rapporten en maken we bezwaar tegen de keuzes die de NZa vervolgens maakt om te komen tot de tarieven. Het bekostigingssysteem en de keuzes van de NZa leiden tot lagere tarieven voor de basishuisartsenzorg, geven verkeerde prikkels af en dragen niet bij aan de noodzakelijke versterking van de eerste lijn.

Wachtkamer

LHV maakt bezwaar en start petitie

We maken binnen 6 weken bezwaar bij de NZa, na verdere voorbereidingen. We overleggen op dit moment met InEen, VPH en DBH over samenwerking. Daarnaast richten we ons op de nieuwe minister om steun te vinden voor ons pleidooi voor een sterke huisartsenzorg. Om te laten zien dat dit veel huisartsen aan het hart gaat, roepen we alle huisartsen op om een petitie te tekenen waarin we de minister vragen de daad bij het woord te voegen en de eerste lijn en huisartsenzorg te versterken door de nieuwe tarieven van tafel te halen.

Om de huisartsenzorg voor iedereen laagdrempelig en bereikbaar te houden moeten de tarieven voor de basiszorg volledig dekkend blijven. Vervolgens kan de huisarts gestimuleerd worden om de extra inzet vol te blijven houden en zo mogelijk uit te breiden om de uitdagingen in de zorg het hoofd te bieden.

Tarieven niet kostendekkend

Marjolein Tasche, voorzitter van de LHV: “De NZa heeft tot taak om te komen tot kostendekkende tarieven voor de (basis)huisartsenzorg. Het is dan logisch om te beginnen met het bepalen van een kostendekkend tarief voor die basiszorg, dat is immers de kern van de huisartsenzorg. Alles wat de huisarts aanvullend doet, zou het sluitstuk van de NZa berekeningen moeten zijn, niet het uitgangspunt.

Gek genoeg is dat nu volledig omgekeerd. Door keuzes van de NZa is de basiszorg het sluitstuk geworden in plaats van het vertrekpunt. Het gevolg: een daling van de tarieven voor de basiszorg én tarieven die niet kostendekkend zijn.”

Bezwaren

Onze 3 grootste bezwaren bij de beleidskeuzes van de NZa:

  1. Er zijn geen kostendekkende tarieven voor de basiszorg
    • meer basiszorg leveren drukt de tarieven
    • activiteiten buiten de basiszorg drukken de tarieven in de basiszorg
  2. De NZa rekent met een werkweek van gemiddeld 36 uur voor een fulltime huisarts praktijkhouder terwijl uit het kostenonderzoek blijkt dat dit gemiddeld 46 uur is.
  3. De bekostiging is niet toekomstbestendig en versterkt de eerste lijn niet.

De overheid en patiënten vragen de huisarts de stijgende zorgvraag bij te benen door bijvoorbeeld meer patiënten aan te nemen en meer consulten te doen. Waar loopt de huisarts nu tegenaan bij het leveren van meer basiszorg door de keuzes van de NZa?

De huisarts wordt gewaardeerd voor alle extra inspanningen. Alleen zorgen die extra ingeschreven patiënten en extra consulten (bv 1.000 ipv 800 consulten) er wel voor dat de NZa de tarieven verlaagt. Het gevolg is dat de huisarts als nieuwe norm voortaan 1.000 consulten moet doen voor dezelfde beloning waar eerder 800 consulten voor gedaan moesten worden. Het bekostigingssysteem is grenzeloos in wat het van de huisartsen vraagt.

De huisarts voert bijvoorbeeld griep- en pneumokokkenvaccinaties uit naast de basishuisartsenzorg. Patiënten geven aan dit prettig te vinden en via de huisarts is de vaccinatiegraad hoog. Maar het gevolg is dat de inkomsten van de extra activiteiten zorgen voor een daling van het tarief voor de basishuisartsenzorg. De huisarts verdient aan de extra activiteiten zoals vaccineren slechts tijdelijk, bij het eerstvolgende kostenonderzoek wordt gekort op de basistarieven en houdt de huisarts er weinig aan over. De NZa verrekening zorgt er wel voor dat de huisarts die extra activiteiten moet blijven doen om zijn normatieve inkomen te kunnen halen.

De NZa rekent in haar systematiek met een huisartspraktijkeigenaar die fulltime 36 uur werkt, terwijl hun eigen onderzoek aangeeft dat dit 46 uur zou moeten zijn. Hierdoor werkt de gemiddelde fulltime huisarts 10 uur structureel boven de norm. Dat is geen gezonde en houdbare situatie.

De LHV vindt dat dit niet van huisartsen gevraagd kan worden. Deze NZa systematiek zonder normering van de werkelijke inzet en productie gaat ten koste van de praktijkhoudende huisartsen en uiteindelijk van de zorg, de grenzeloosheid van de NZa is ongezond voor huisartsenpraktijkhouders.

Bekostiging niet toekomstbestendig

We vochten eerder de tarieven van 2023 en 2024 aan bij de rechter. Ook nu zijn we er niet gerust op dat de tarieven op basis van 2022 recht doen aan de zorg die huisartsen verlenen in 2025 en volgende jaren. Met deze bekostiging bijt de huisarts zichzelf in de staart. De keuzes van de NZa zijn naar de toekomst niet houdbaar, want je kunt de huisartsenzorg zo niet blijven belasten. Daarnaast houdt de systematiek onvoldoende rekening met de diversiteit onder de huisartsenpraktijken en de enorme stijgingen in kosten die we nu zien.

Neem bijvoorbeeld de vierkantemeterprijs voor een nieuwe praktijk. De prijzen voor een starter zijn onvergelijkbaar met een huisarts die al jaren zijn eigen pand heeft of nog een langlopend huurcontract heeft. Feit is dat minstens 50 procent van de huisartsen een huisvestingsprobleem heeft en vooral de (potentiële) starters zijn hiervan de dupe. Het NZa-systeem is onvoldoende flexibel en biedt geen oplossingen voor uitdagingen in de toekomst.

Daarnaast zorgt beknibbelen op de huisartsenzorg voor een stijging van de zorgkosten. De huisartsenzorg is slechts 5 procent van het zorgbudget, maar zonder een goed functionerende huisartsenzorg gaat de rem eraf en nemen de kosten in de zorg overal exponentieel toe. Met deze bekostiging van de huisartsenzorg loopt de hele zorg risico’s als huisartsen niets extra’s meer kunnen of willen doen. De besparing die de NZa nu verwerkt in de tarieven voor de basiszorg loopt zo uit op een enorme kostenpost elders in de zorg en het vastlopen van de zorg.

Huisartsen houden de zorg op de been

Door de NZa-uitwerking van de onderzoeksrapporten, ziet de LHV dat het bekostigingssysteem de afgelopen jaren steeds verder vastloopt. Nu nog meer dan voorheen wordt er steeds meer van huisartsen gevraagd, wat ook blijkt uit het kostprijsonderzoek van de NZa:

  • De gemiddelde huisartspraktijk is fors in omvang gegroeid (van gemiddeld 3310 Inschrijvingen Op Naam (ION) naar 4477 in 2022)
  • De fulltime huisarts heeft steeds meer patiënten onder zijn hoede (van gemiddeld 2095 naar 2439 ION in 2022)
  • De praktijk levert aanzienlijk meer zorg (11% meer gerealiseerde reguliere consulteneenheden per 1000 ION)
  • De gemiddelde praktijk heeft zich stevig doorontwikkeld, is op veel onderdelen anders gaan werken en heeft bijvoorbeeld (ook noodzakelijkerwijs) een forse slag gemaakt met taakdifferentiatie. Om zo voor iedereen huisartsenzorg dichtbij overeind te kunnen houden. Per praktijk worden meer medewerkers ingezet om de zorg te kunnen bieden (POH, assistenten, praktijkmanager).
  • De praktijken hebben (veelal ook op verzoek van derden) ook veel meer overige activiteiten opgepakt of van anderen overgenomen. De omzet op deze overige activiteiten is meer dan verdubbeld.

Waardering en passende beloning nodig

Marjolein Tasche: “Huisartsen doen wat nodig is om goede zorg te leveren aan hun patiënten en om de zorg op de been te houden. We zien dat huisartsen sterk innoveren, maar ook dat ze dagelijks een steeds grotere inspanning moeten leveren om de huisartsenzorg bereikbaar en toegankelijk te houden voor alle patiënten. Met man en macht zetten zij zich in om ‘voor iedereen een huisarts’ waar te maken. Dat verdient waardering en een passende beloning.

Het huidige NZa-bekostigingssysteem straft deze extra inspanning af met een daling van de tarieven voor de basiszorg. Dat motiveert niet om meer, maar juist om minder te doen. Met hoe de systematiek nu in elkaar zit, zouden we gek genoeg hogere tarieven krijgen door minder consulten en verrichtingen te doen, niet te vaccineren, niet op te leiden en niet te helpen als Co-Med-praktijken omvallen. En dat staat haaks op het ook door de NZa ondertekende Integraal Zorgakkoord (IZa).”

Hoe nu verder

We houden jullie als leden via onze nieuwsbrief en via de LHV-ambassadeurs op de hoogte. Als eerste werken we toe naar het formele bezwaar. De punten die we daar inbrengen delen we met jullie, met uitleg. Die punten zullen concreet gaan over keuzes van de NZa die niet in lijn zijn met de doelen die we samen in het IZa nastreven: een sterke eerste lijn. Daarnaast sturen we jullie binnenkort de petitie toe waarin we ons richten op de minister. We moeten nu samen zorgen voor morgen!

Lees meer

Binnenkort volgt meer informatie over het formele bezwaar dat de LHV gaat indienen.

Nieuws

Vorige week werden in de Tweede Kamer vier moties ingediend over de huisartsenzorg. Deze week voegde de Tweede Kamer de

De afgelopen weken was er veel aandacht en steun in de Tweede Kamer voor actuele huisartsendossiers. Er was onder andere

In het commissiedebat eerstelijnszorg op 7 november in de Tweede Kamer vroegen veel Kamerleden aandacht voor de uitdagingen waar de