LHV ziet goede en verbeterpunten in uitwerkingsvoorstel abortuspil

We hebben, samen met het NHG, gereageerd op de internetconsultatie voor een Algemene Maatregel van Bestuur. Die maatregel beschrijft hoe de overheid de uitvoering van de abortuspil bij de huisarts voor zich ziet. Het voorstel biedt meer duidelijkheid en veel ruimte voor eigen invulling voor de beroepsgroep. Wel hebben we twee kritiekpunten, op het gebied van privacy-eisen en de medewerking van andere deskundigen.

In deze Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) wordt verdere invulling gegeven aan het wetsvoorstel ‘Legale medicamenteuze zwangerschapsafbreking door huisarts’. Op hoofdlijnen biedt de AMvB veel ruimte aan de beroepsgroep om het proces in te vullen. Bijvoorbeeld voor het opstellen van de benodigde scholing, maar ook rond het vraagstuk of een echo wel of niet noodzakelijk is.

Punten van zorg

We hebben twee punten van zorg bij het huidige voorstel. Beide gaan over te vergaande verantwoordelijkheden die in de AMvB bij huisartsen worden neergelegd.

• Op het gebied van privacy van de vrouw: de voorgestelde zorgvuldigheidseisen schrijven voor dat de huisarts zorg moet dragen voor geheimhouding overeenkomstig artikel 3 Bafz. Hiermee wordt de huisarts qua eisen gelijkgesteld aan een abortuskliniek, terwijl er de nodige verschillen zijn. In geval van een abortus bij een ziekenhuis of kliniek, vindt het gehele proces intramuraal plaats en worden deze handelingen niet op het declaratieoverzicht weergegeven. De huisarts heeft niet het hele proces in eigen hand en kan dus geen volledige geheimhouding garanderen. De eventuele echo wordt elders gemaakt en de kosten voor deze handeling komen op het declaratieoverzicht van de zorgverzekeraar te staan. Het is mogelijk dat anderen dan de vrouw zelf dat declaratieoverzicht inzien. Wij vinden dat de huisarts daar niet voor verantwoordelijk kan worden gehouden en dat de AMvB op dit punt dus moet worden aangepast.
• Benodigde medewerking van andere deskundigen: In de AMvB wordt gesteld dat huisartsen moeten “zorgdragen dat medewerking van deskundigen op psychologisch en maatschappelijk gebied in voldoende mate beschikbaar is” (artikel 2 eerste lid Bafz). Natuurlijk moeten huisartsen die de abortuspil voorschrijven ook nazorg bieden, dat kunnen ze zelf doen en/of hun POH(GGZ). Maar met deskundigen op psychologisch en maatschappelijk gebied kunnen ook professionals buiten de huisartsenpraktijk bedoeld worden. De huisarts kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de beschikbaarheid en medewerking van zorgprofessionals die niet bij de eigen praktijk in dienst zijn. Dat is onhaalbaar en ongewenst, dus ook daarop bepleiten we bij het ministerie van VWS aanpassing van de AMvB.

We hebben onze reactie gedeeld met het ministerie van VWS. Het is nu aan het ministerie om aan de hand van de ontvangen reacties de AMvB aan te passen.

Abortuspil voorschrijven blijft vrije keus

In het wetsvoorstel ‘Legale medicamenteuze zwangerschapsafbreking door huisarts’ was al goed geregeld dat huisartsen de vrijheid hebben om te bepalen of ze de abortuspil in hun zorgaanbod opnemen of niet. Dat is belangrijk, omdat het geen basisaanbod huisartsenzorg betreft, maar extra scholing en deskundigheid vraagt. Het is daarom extra aanbod. Lees hierover ook ons nieuwsbericht uit december 2022, toen het wetsvoorstel door de Eerste Kamer werd aangenomen.

We verwachten dat de AMvB per 1 juli 2024 in werking zal treden. Vanaf dan kunnen huisartsen die dit willen en die voldoen aan de eisen rond kwaliteit, scholing en zorgvuldigheid van hulpverlening, de abortuspil gaan voorschrijven.