Mitz: Toestemmingenvoorziening voor gegevensuitwisseling

Mogelijk heb jij ook een brief gehad waarin vraagtekens werden gezet bij het gebruik van Mitz vanuit het oogpunt van privacy. Wij betreuren dat die brief is gestuurd, omdat er onjuistheden in staan. En omdat er geen overleg met VWS, ons of de brancheorganisaties zoals InEen, NVZ, NFU, KNMP en de Nederlandse GGZ die achter Mitz staan, is geweest. In dit bericht lees je meer over Mitz.

In ons bericht over Mitz van vorige week hebben we al aangegeven waarom we achter Mitz staan. Mariëtte Willems, bestuurder bij de LHV en portefeuillehouder ICT legt uit: “in de zorg is gegevensuitwisseling geen luxe maar noodzaak, bijvoorbeeld in de spoedzorg maar ook in de netwerkzorg. Gegevensuitwisselingen die alleen mogen met toestemming van de patiënt en onder strikte voorwaarden. De toestemmingenvoorziening Mitz zet patiënt en zorgverlener in positie.”

Mitz, een generieke voorziening, opgericht door de zorg

Mitz is onderdeel van wat we (VWS, zorgverleners en patiëntenfederatie samen) generieke voorzieningen noemen. Dat zijn generieke componenten die nodig zijn voor gegevensuitwisseling zoals:

• toestemming
  controle mag een zorgverlener gegevens in zien
• autorisatie
  controle wie mag welke gegevens inzien
• authenticatie
  controle heeft de juiste persoon toegang
• lokalisatie
  controle wie heeft gegevens over een patiënt

De Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen voor Zorgcommunicatie (kort: Stichting GVvZ) is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en beheren van Mitz. De uitvoering wordt door het VZVZ Servicecentrum gedaan. Wij hebben met die stichting en de andere koepels samen het juridische construct uitgewerkt en dit afgestemd met de betreffende overheidsinstanties. Hierin hebben wij als LHV juist heel erg de nadruk gelegd op de juridische positie van de huisarts.

Bovenop deze voorzieningen zijn er afspraken en richtlijnen van toepassing op gegevensuitwisseling die bepalen wie welke gegevens mag inzien en wanneer. De voorzieningen, afspraken en richtlijnen werken samen als een geheel en dat noemen we een afsprakenstelsel. Hierbij is ook nog als extra controlemiddel logging van toepassing.

Elk zorginformatiesysteem houdt bij wie heeft welke gegevens geraadpleegd

Mitz bestaat uit twee kluisjes:

1. een kluisje per zorgverlener
   wie heeft gegevens over de patiënt
2. een kluisje voor de patiënt
   welke toestemmingen heeft de patiënt gegeven om gegevens uit te mogen wisselen

Het eerste kluisje blijft ook in Mitz, net als nu in het HIS,  onder beheer van de huisarts. Dit kluisje kan alleen open worden gemaakt door ofwel de huisarts ofwel de patiënt die toestemming geeft om het te openen. Die toestemming kan de patiënt geven bij de huisarts of bij een andere zorgverlener. Maar alleen de patiënt kan die toestemming beheren. Zonder die toestemming geen gegevensuitwisseling. De patiënt kan ook bij de huisarts aangegeven niet in dat eerste kluisje te willen staan. Zo houdt de patiënt de volle regie.

Een aantal belangrijke beveiligingsmaatregelen zijn:

1. De patiënt kan bepalen dat hij niet in de Mitz kluis van de huisarts wil staan. Dan is geen opvraging door andere zorgverleners mogelijk;
2. De patiënt kan samen met de huisarts aangeven dat bepaalde episodes uitgezonderd zijn van gegevensuitwisseling. Dit wordt in het HIS vastgelegd;
3. De patiënt kan in Mitz aangeven welke soorten zorgaanbieders toegang hebben tot de gegevens van bijvoorbeeld de huisarts. Die huisarts is daarmee verzekerd dat de patiënt toestemming heeft gegeven om gegevens op te laten vragen en het beroepsgeheim te doorbreken. Dat mag immers alleen met toestemming van de patiënt;
4. Elke zorgverlener die wil raadplegen moet zich altijd in zijn systeem authentiseren alvorens hij gegevens mag opvragen. Er zijn authenticatieafspraken dat alleen BIG-geregistreerde zorgverleners gegevens mogen inzien van andere zorgaanbieders. Dit wordt in de techniek afgedwongen en kan niet door de gebruiker omzeild worden;
5. Er gelden beperkingen over welke gegevens opgevraagd mogen worden en ook die zijn systeemtechnisch afgedwongen. Bijvoorbeeld een deel van de gegevens uit het dossier voor de SEH, zoals is vastgelegd in onze beroepsrichtlijn.

De huisartsen maken als eerste beroepsgroep de stap naar Mitz, omdat het de patiënt zelf in staat stelt om toestemming goed te regelen. Huisartsen moeten daar nu nog veel zelf in doen, maar straks ligt dat bij de patiënt met hulp van eventueel de apotheker en wanneer dat wenselijk is de huisarts.

Kritische vragen zijn nodig

“Het is en blijft een balans zoeken tussen passende zorg en soms zelfs levensreddend kunnen werken en gegevens achter slot en grendel houden en zorgvuldig werken met toestemmingen. Kritische vragen stellen en meedenken is daarom zeer gewenst”, zegt Mariette Willems.

“We moeten blijven streven naar een zo goed mogelijk systeem volgens wat er vandaag en morgen kan. Daarin heeft iedereen een rol, ook de briefschrijvers. We vinden het goed, dat de hiervoor mede door ons in het leven geroepen Stichting GVvZ, in gesprek gaat met de briefschrijvers. Liever hadden we gezien dat er eerst contact was geweest, zodat onjuistheden die nu voor onrust zorgen vermeden hadden kunnen worden”.

Vragen

Heb je als huisarts vragen over de rol die wij als LHV spelen in de governance van de stichting en waarom wij Mitz steunen, mail of bel ons dan. Dat kan via lhv@lhv.nl of 085 04 80 000.

Heb je vragen over de werking van Mitz richt je dan allereerst tot Mitz. Zij weten precies hoe de systemen werken en wat je als huisarts moeten weten. Meer informatie vind je op Mitz-toestemming.nl. Voor inhoudelijke vragen kun je ook contact opnemen met de servicelijn van Mitz via telefoonnummer 070 317 34 55 of mailen naar info@Mitz-toestemming.nl. Neem alvast een kijkje op MijnMitz.nl en leg alvast je eigen keuze vast.

Goed om te weten

Mitz wordt breed ondersteund als de nieuwe standaard voor het vastleggen van toestemmingskeuzes. Wij als huisartsen lopen voorop in de implementatie omdat we heel veel patiënten zien en nu ook veel toestemmingen vastleggen wat makkelijker en beter kan in Mitz. Het Ministerie van VWS raadt aan om Mitz te gebruiken en brancheorganisaties zoals LHV, InEen, NVZ, NFU, KNMP en de Nederlandse GGZ werken samen aan de implementatie.