Praktische tips voor apotheekhoudende praktijk voor coronavirus

18 maart 2020

Naast de tips die voor alle huisartsenpraktijken gelden, heeft de LHV Apotheekhoudende Afdeling een aantal specifieke adviezen opgesteld voor huisartsen met een apotheekhoudende praktijk. Deze gaan specifiek over het farmaceutische deel van een apotheekhoudende huisartsenpraktijk.

Bekijk hier alle praktische tips en informatie voor alle huisartsenpraktijken.

1. Beperk het aantal (potentiële) overdrachtsmomenten van het virus in de apotheek

• Neem eenduidige hygiënemaatregelen in de apotheek. Denk hierbij ook aan eventuele afhaalautomaten.
• Vraag patiënten om gepaste afstand (2 m) te houden.
• Vraag om niet op de balie te leunen. Leg materialen neer en een neem een stap terug.
• Geef (inhalatie)instructies niet langer in de apotheek, maar verwijs naar beschikbare online materialen zoals video’s op Apotheek.nl of Thuisarts.nl. Begeleidingsgesprekken kunnen telefonisch of via videobellen plaatsvinden.
• Mocht blijken dat een patiënt het coronavirus heeft en medicatie nodig heeft: maak een afspraak over het bezorgen van medicatie en laat de patiënt zo spoedig mogelijk vertrekken uit uw praktijk/apotheek.
• Herhaalmedicatie bij chronische patiënten kan worden vervroegd met een maximale afleveringshoeveelheid van 3 maanden.
• Vraag aan patiënten met klachten die op corona kunnen wijzen om medicatie te laten ophalen door gezonde derden. Houd hierbij rekening met het machtigingsbeleid bij verstrekking aan derden en controle op identiteit. Mondelinge toestemming (ook telefonisch) is toegestaan. Benadruk dat de gemachtigde zich moet kunnen identificeren bij het ophalen.
• Vraag patiënten of ze willen pinnen in plaats van contant te betalen. Als het niet anders kan, laat de patiënt het geld dan op de balie neerleggen in plaats van het te overhandigen en was/desinfecteer hierna uw handen.
• Mocht u beperkte openingstijden hebben voor het ophalen van medicatie: let erop dat er niet teveel patiënten tegelijk voor de balie staan. Verruim eventueel de afhaaltijden of laat de assistente afspraken maken voor het ophalen van medicatie op gespreide tijden.
• Om medicatie voor iedereen beschikbaar te houden, krijgen patiënten bij hun receptgeneesmiddelen de gebruikelijke hoeveelheid geneesmiddelen mee. De gebruikelijke periode wordt niet verlengd door de actuele ontwikkelingen rondom het coronavirus. Dat heeft de Inspectie IGJ op 17 maart 2020 besloten.
• Lever niet meer dan 3 verpakkingen UAD geneesmiddelen (zoals paracetamol) per patiënt af om de beschikbaarheid hiervan veilig te stellen voor andere patiënten.

2. Bezorging van geneesmiddelen

• Bezorgers van medicatie kunnen de medicatie voor de deur van een patiënt neerleggen en aanbellen. Vervolgens nemen zij 2 meter afstand en wachten ze totdat de deur opengaat en de patiënt de medicatie oppakt. Bezorgers dienen er op te letten dat de medicatie goed ontvangen wordt.
• Is het voor de patiënt lastig om te bukken en het pakje zelf op te pakken? Dan kan de bezorger de volgende tips of adviezen in acht nemen:
  • Draag handschoenen (nitril) en trek regelmatig nieuwe handschoenen aan. Na het aanbellen reik je met gestrekte arm onderhands het pakje aan.
  • Vraag bij zware dozen (zoals incontinentiemateriaal) of de patiënt iets achteruit wil gaan waardoor je met voldoende afstand, de dozen alsnog in de gang kunt zetten.
  • Leg het pakje bij mensen die in een bovenwoning wonen bovenaan de binnentrap.
  • Maak gebruik van een grijparm of als je die niet voorhanden hebt, gebruik dan bijvoorbeeld een kratje of dienblad waarin je het zakje/pakje kunt plaatsen voor de patiënt om uit te pakken.  
• Tevens kunt u een brievenbusverklaring gebruiken. Een patiënt verklaart daarmee akkoord te gaan met het bezorgen van de geneesmiddelen via de brievenbus als de patiënt niet thuis is.
• Doe een beroep op flexibele medewerkers/oproepkrachten indien het nodig is. Ook kunnen studenten van de opleiding Farmacie en Geneeskunde ingezet worden om bij te springen in de apotheek. Hiervoor is het mogelijk een nul-uren contract te bieden.
• Doe een beroep op vrijwilligers voor de levering van medicatie en geef ze duidelijke instructies met betrekking tot de bezorging.

3. Inleveren medicatie

Om mogelijke besmetting te voorkomen, adviseren wij u de retour gebrachte medicatie minimaal 24 uur in de retourbak te laten liggen, voordat u deze leegt.  Gebruik voor het legen van de bak disposable handschoenen. Informeer uw patiënten over de manier hoe zij het best medicijnafval bij u kunnen inleveren. Hiervoor kunt u de volgende tekst gebruiken:

Let op! In verband met het coronavirus vragen wij u om uw medicijnafval op de volgende manier in te leveren:

• Strips: doe overgebleven strips in een zak en sluit deze goed af. Lever de zak pas na minstens 24 uur bij ons in. De kartonnen doosjes kunnen bij het oud papier.
• Flesjes en tubes: verwijder het etiket, voor uw eigen privacy.
• Doe gebruikte naalden altijd in een naaldencontainer. Doe de volle naaldencontainer in een zak en sluit deze goed af. Lever de zak pas na minstens 24 uur bij ons in.

4. Aanvullend materiaal

De Rijksoverheid heeft een aantal te downloaden producten die u eventueel ook in uw apotheek kunt gebruiken.

Indien u het niet langer verantwoord vindt om uw apotheek geopend te houden, is het noodzakelijk om zo spoedig mogelijk de GGD en uw gemeente in te lichten. U zorgt, voor zover het tot de mogelijkheden behoort, dat patiënten hun chronische medicatie krijgen. Bijvoorbeeld door het klaar te leggen in een afhaalautomaat of door de geneesmiddelen te bezorgen volgens de instructies zoals eerder vermeld.

Mogelijk zal vanaf deze fase eveneens de GHOR ingezet worden en de regie overnemen. Als er op grote schaal apotheken moeten sluiten, zal er een noodplan in werking treden. Het RIVM heeft daarin een leidende rol.