Valrisicobeoordeling geen primaire taak voor de huisarts

Om het valrisico bij ouderen te verminderen gaan gemeenten in 2024 inzetten op gerichte valpreventie. Ouderen met een verhoogd valrisico worden uitgenodigd voor een uitgebreide valrisicobeoordeling, uit te voeren door de huisarts, wijkverpleegkundige of een specialist ouderengeneeskunde. Als LHV vinden we dit echter geen primaire taak voor de huisarts.

Waarom inzet op valpreventie?

Dagelijks belanden bijna 300 65-plussers door een val op de Spoedeisende hulp. Het letsel dat zij oplopen heeft veel impact op hun zelfredzaamheid, het langer thuis wonen en kwaliteit van leven. Daarom hebben overheid en zorgverzekeraars in het Gezond en Actief leven Akkoord (GALA) afspraken gemaakt over valpreventie voor ouderen. Gemeenten hebben de taak gekregen een ketenaanpak valpreventie op te zetten in hun gemeente.

Hoe ziet de ketenaanpak eruit?

De gemeenten nodigen alle burgers, ouder dan 65 jaar uit voor een valrisico-test van een paar korte vragen. Blijkt uit deze valrisico-test dat er kans is op matig of hoog valrisico, dan volgt een uitgebreide valrisicobeoordeling. Op basis van deze screening krijgt de oudere een advies op maat, inclusief doorverwijzing naar (beweeg)interventies. Met de ketenaanpak hoopt de overheid ouderen met een verhoogd valrisico beter en sneller in kaart te krijgen en door het tijdig inzetten van beweeginterventies het risico op vallen te verminderen.

Wie kan de valrisicobeoordeling uitvoeren?

Het Zorginstituut Nederland heeft aangegeven dat de valrisicobeoordeling uitgevoerd kan worden door professionals met een medische generalistische blik (zoals huisartsen, wijkverpleegkundigen en specialisten ouderengeneeskunde). Als LHV zijn wij echter van mening, dat ook bevoegde paramedici (zoals de fysiotherapeut) deze beoordeling moeten kunnen doen. Zij willen dit ook graag oppakken. Momenteel worden de randvoorwaarden hiervoor (competentieprofiel, scholing en register) afgestemd door de betrokken partijen.

Bekostiging

De NZa heeft een prestatie valpreventie en een prestatie valrisicobeoordeling vastgesteld. Deze zijn per 1 januari 2024 te declareren. De valrisicobeoordeling kan zowel door professionals vallend onder medisch-generalistische zorg (zoals bijvoorbeeld huisarts en wijkverpleegkundige) als door bevoegde en bekwame paramedici worden uitgevoerd. Zoals hierboven aangegeven worden de randvoorwaarden voor paramedici nog uitgewerkt en afgestemd.

Ons advies

Als LHV zijn wij van mening dat de uitvoering van een valrisicobeoordeling geen primaire taak is van de huisarts (zie standpunt hierboven). Wij adviseren huisartsen om alleen op indicatie een valrisicobeoordeling te doen, zoals nu ook gebeurt, bij oudere patiënten, die zelf op het spreekuur komen met valgerelateerde klachten (geïndiceerde preventie). Mocht je toch de valrisicobeoordeling doen bij patiënten die zijn doorgestuurd door de gemeente (groepspreventie) doe dit dan als extra aanbod, niet als basisaanbod.

Wanneer start de ketenaanpak?

Elke gemeente wordt geacht om in 2024 aan de slag te gaan met de ketenaanpak valpreventie. Hierbij kiest elke gemeente een eigen insteek. Het is dus afhankelijk van de gemeente(n) waar je werkt wanneer je met de ketenaanpak te maken krijgt. Zorgverzekeraars maken hier in de regio’s afspraken over met de betrokken zorgverleners, mogelijk via de RHO. Wil je weten wat de stand van zaken is in jouw regio? Neem dan contact op met je RHO.

Hoe verder?

Als LHV blijven wij pleiten voor uitvoering van de valrisicobeoordeling door paramedici en om de regionale (huisartsen)organisatie te betrekken in de ketenaanpak. Zij weten wie in de regio bevoegd en bekwaam zijn om de valrisicobeoordeling uit te voeren, zodat patiënten goed verwezen kunnen worden. We houden je op de hoogte.