Spring naar content

Asielzoekers en statushouders

Hoe is de zorg voor asielzoekers en statushouders geregeld, binnen én buiten de huisartsenpraktijk? Op deze themapagina leggen we uit hoe het zit. Zo lees je bijvoorbeeld hoe je het medisch dossier van een asielzoeker of statushouder opvraagt bij het AZC.

Asielzoekers en statushouders: een definitie

  • Zodra iemand de asielprocedure in Nederland in gaat, noemen we iemand een asielzoeker.
  • Asielzoekers wonen op verschillende soorten opvanglocaties, die wij in dit thema asielzoekerscentra (azc’s) noemen.
  • Zodra een asielzoeker een (tijdelijke) verblijfsvergunning heeft, noemen we hem of haar een statushouder.
  • Een deel van de statushouders woont nog op het azc, maar verhuist op enig moment naar een eigen woning.
  • Zodra statushouders een eigen woning hebben, schrijven zij zich in bij een huisartsenpraktijk.

Zolang iemand in een azc woont, loopt de medische zorg via GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA). Je leest er alles over onderaan deze pagina onder ‘Huisartsenzorg buiten jouw praktijk’. En zie ook de veelgestelde vragen op de website van GZA.

Zorg in de huisartsenpraktijk

Statushouders met een (tijdelijke) verblijfsvergunning en eigen woonruimte
Na het doorlopen van de asielprocedure krijgt een deel van de asielzoekers een (tijdelijke) verblijfsvergunning. Iemand wordt dan een statushouder genoemd en verhuist op enig moment vanuit het azc naar een eigen woning. Vanaf dat moment moet hij of zij een zorgverzekering afsluiten en zich inschrijven bij een huisartsenpraktijk. De huisartsenzorg valt dan onder de Zorgverzekeringswet.

Asielzoekers zonder bekende woon- en verblijfplaats
Een deel van de asielzoekers krijgt geen verblijfsvergunning en moet het land verlaten. Gebeurt dit niet en heeft iemand noodzakelijke huisartsenzorg nodig? Dan valt hij of zij onder de regeling voor ‘onverzekerbare vreemdelingen’. Hetzelfde geldt voor iemand die illegaal in Nederland verblijft zonder asiel aan te vragen. In beide gevallen kan iemand bij jou terecht komen voor de noodzakelijke huisartsenzorg.

In de LHV-Declareerwijzer vind je meer informatie over het declareren van de zorg voor onverzekerbare vreemdelingen.

Huisartsenzorg aan vluchtelingen uit Oekraine
We vangen in Nederland veel vluchtelingen uit Oekraïne op. De verwachting is dat deze mensen langere tijd in Nederland zullen verblijven. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de opvang en alles wat daarbij komt kijken, waaronder de medische zorg. Op deze pagina houden we je op de hoogte.

Zo vraag je een medisch dossier op

Voordat een statushouder verhuist naar een gemeente, verblijft hij in de opvang van het COA. Daar is Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA) verantwoordelijk voor de medische zorg. GZA heeft voor alle asielzoekers in de opvang een elektronisch medisch dossier aangemaakt.

Wanneer je een patiënt in jouw praktijk inschrijft, die in de COA-opvang verbleef, kun je het medisch dossier opvragen bij GZA:

  • Het dossier van de statushouder kan worden opgevraagd via Inschrijving Op Naam (ION). Je stuurt het ingevulde/aangevulde en ondertekende formulier ‘Overdracht medisch dossier’ naar GZA.
  • Betreft het een patiënt zonder BSN, of werkt ION niet, dan kun je dit formulier sturen naar de Praktijklijn (het 24/7 medisch contactcentrum van GZA). Dit kan via Zorgmail Filetransfer (Arts en Zorg GZA ( te Utrecht) AGB code: 01008265).
  • Voor spoedaanvragen kun je een e-mail sturen naar praktijklijngza@zorgmail.nl o.v.v. ‘Spoedaanvraag dossier’

Als je informatie nodig hebt over de patiënt, maar nog niet beschikt over het medisch dossier, dan kun je contact opnemen met de Praktijklijn, het 24/7 medisch contactcentrum van GZA. Via de Praktijklijn kun je het dossier raadplegen of de huisarts van de Praktijklijn, die beschikbaar is voor consultatie. Bel dan met onze intercollegiale overleglijn: 088 – 112 2 113.

Standpunt van de LHV

Vanuit de overheid en de maatschappij ligt de prioriteit van asielzoekers en statushouders met name bij huisvesting en veiligheid. Voor jou als huisarts en andere (eerstelijns) zorgverleners is het essentieel om alle statushouders de zorg te kunnen bieden die zij verdienen.

Om dat te kunnen doen vinden wij het belangrijk dat een aantal randvoorwaarden is geregeld:

  1. Vergoeding van de tolkentelefoon.
  2. Een goede spreiding. Zijn er voldoende huisartsen voorhanden in de buurt?
  3. Een goede dossiervoering en overdracht.
  4. Vergoeding van de zorg voor asielzoeker, statushouder en professional.

Over huisartsbeschikbaarheid, dossiervoering en vergoeding heeft de LHV al afspraken voor jou gemaakt. Die moeten nu worden nagekomen. Belangrijk punt dat nog niet geregeld is, is de vergoeding van de tolkentelefoon voor statushouders.

Tolkentelefoon

Om goede zorg te verlenen aan statushouders en eerste generatie migranten uit niet-Westerse landen is het goed om een professionele tolk in te kunnen zetten. Zeker bij complexe zorgvragen, taboeonderwerpen, en slechtnieuwsgesprekken is de inzet van een professionele tolk aan te raden, zo blijkt uit onderzoek van het Nivel (2016).

Als LHV zijn we blij dat de regionale Achterstandsfondsen gebruik van de tolkentelefoon vergoed, maar wij blijven ons inzetten voor een permanente vergoeding van de tolkentelefoon.

Gebruik tolkentelefoon

Als huisarts kun je gebruik maken van de tolkentelefoon. Je hebt dan snel een professionele tolk aan de lijn. Het gebruik hiervan wordt in de meeste gevallen vergoed door de regionale achterstandsfondsen. In elke regio is er een achterstandsfonds.

Gebruik de postcodezoeker om te zien wat het achterstandsfonds in jouw regio is.

Hoe werkt het?

Op de site van het Achterstandsfonds in jouw regio staat precies wat je moet doen en hoe je de tolkentelefoon (Global Talk) benadert. Gebruik is heel laagdrempelig. Vaak heb je binnen 2 minuten al een tolk aan de lijn. De kosten hiervan worden volledig vergoed door het Achterstandsfonds. Meer informatie vind je ook hier: https://www.zoschakeltueentolkin.nl/

Medische zorg op het azc
Verspreid door het land zijn er azc’s waar asielzoekers en statushouders worden opgevangen. De medische zorg op de azc’s wordt geregeld door zorgverzekeraar DSW. DSW heeft voor de organisatie van deze zorg de eerstelijns GezondheidsZorg Asielzoekers GZA ingericht.

Wil je meer weten over hoe de medische zorg voor asielzoekers is georganiseerd? Lees de Factsheet Gezondheidszorg voor asielzoekers in Nederland. Op de website van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) vind je meer informatie over de azc’s.

Huisartsenzorg op het azc
Voor de verschillende azc’s heeft GZA huisartsen gecontracteerd. Zij leveren de medische zorg aan de bewoners. De spreekuren zijn op, of nabij de azc’s. De huisartsen worden ondersteund door doktersassistenten en praktijkondersteuners in dienst van GZA.

De zorg op een azc sluit zoveel mogelijk aan op reguliere huisartsenzorg. De huisartsenpraktijk op een azc heeft per week een aantal inloopspreekuren. Daarnaast kunnen bewoners 24 uur per dag, 7 dagen in de week bellen met de Praktijklijn via (088) 112 21 12. Dit is een centraal georganiseerd medisch callcenter, waar praktijkassistenten en een huisarts werken. Zij spreken vaak  meerdere talen. Een bewoner van een azc kan hier medische vragen stellen, of een afspraak maken bij de huisarts.

Wil je meer informatie over GZA of heeft u interesse om op een azc te werken? Kijk dan op www.gzasielzoekers.nl.

Publieke zorg op het azc
De GGD GHOR verzorgt de publieke zorg op de azc’s. Alle kinderen worden door de Jeugdgezondheidszorg gezien en gevaccineerd. Risicogroepen worden op tbc gecontroleerd. Voor meer informatie over de rol van de GGD, lees de Factsheet Gezondheidszorg voor asielzoekers in Nederland.

Bekijk ook

Nieuws

GZA organiseert zoveel als mogelijk noodzorg op nieuwe locaties voor asielzoekers

De asielopvang staat in Nederland onder zware druk. In alle 25 veiligheidsregio’s worden daarom nu crisisnoodopvangbedden (CNO) georganiseerd. Om de

Meer weten?

Heb je meer vragen over asielzoekers en statushouders in de praktijk? We staan je graag te woord.

Print