Gezondheidsvaardigheden
Wist je dat 29 procent van jouw patiënten beperkt gezondheidsvaardig is? Over het algemeen hebben deze patiënten minder kennis over gezondheid en ziekte en vinden minder gemakkelijk hun weg in de zorg. Voor jou als huisarts is het belangrijk om hier in je communicatie rekening mee te houden en bij het geven van informatie en advies. Hoe je dat doet, lees je op deze pagina.
Dit zijn vaardigheden die nodig zijn om gezondheidsinformatie te verkrijgen, begrijpen, beoordelen en toe te passen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Lezen van bijsluiters en etiketten op voedingsmiddelen (lezen)
- Het noteren van afspraken en het invullen van vragenlijsten (schrijven)
- Het tijdig innemen van medicijnen en het tellen van calorieën (rekenen)
- Telefonisch een afspraak maken, luisteren en het formuleren van klachten (gespreksvaardigheden)
- Vragen durven stellen, informatie vergelijken en het samen nemen van beslissingen (sociale vaardigheden)
- Informatie opzoeken op internet en het opvragen van een herhaalrecept (digitale vaardigheden)
In de huisartsenpraktijk
Weten hoe je patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden kunt ondersteunen? Deze producten helpen jou op weg:
Toolkit laaggeletterdheid
In de Toolkit Laaggeletterdheid vind je een checklist om laaggeletterdheid te herkennen. Daarnaast krijg je handvatten voor communicatie met patiënten die minder goed kunnen lezen.
En meer producten:
- Online voorlichtingsmap ‘Begrijp je lichaam’
Een online map met eenvoudig te begrijpen afbeeldingen en voorlichtingsteksten over het menselijk lichaam. Zo kun je je voorlichting beter afstemmen op laaggeletterde patiënten. Begrijp je lichaam is ontwikkeld door het CBO, Pharos, de LHV, het NHG, Stichting Expertisecentrum ETV.nl en Stichting Lezen & Schrijven. - Handreiking Aandacht voor zelfmanagement én gezondheidsvaardigheden
Deze handreiking van Vilans ondersteunt jou bij het versterken van zelfmanagement bij minder gezondheidsvaardige patiënten. - Routekaart Naar een begrijpelijke zorg met basisvaardige patiënten
Deze routekaart, geschreven door Stichting Lezen en Schrijven en Pharos, helpt je op weg naar begrijpelijke zorg en basisvaardige patiënten. Je vindt hier bijvoorbeeld welke activiteiten je kunt ondernemen, welke middelen je kunt inzetten en wat belangrijke aandachtspunten zijn.
Omvang van het probleem
- Voor 3 op de 10 volwassen Nederlanders is het vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van gezondheidsinformatie problematisch
- 29% van de mensen die naar de huisartsenpraktijk komen, is beperkt gezondheidsvaardig
- 1 op de 2 Nederlanders heeft moeite om zelf de regie te voeren over gezondheid, ziekte en zorg
- 2 op de 3 laaggeletterden is autochtoon Nederlander; 1 op de 3 heeft een niet-westerse achtergrond
- 2,5 miljoen mensen in Nederland hebben moeite met lezen en schrijven
Bron: Vilans. Handreiking ‘Aandacht voor zelfmanagement én gezondheidsvaardigheden’. Utrecht, 2019.
Standpunt van de LHV
In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen moeite met lezen en schrijven, een schrikbarend hoog aantal vinden wij. Laaggeletterdheid heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven en met name ook op de gezondheid. Bewustwording van het probleem is het eerste begin van oplossingen aanreiken voor laaggeletterde patiënten.
Bekijk ook
Meer weten?
Heb je meer vragen over gezondheidsvaardigheden? We staan je graag te woord!