Huisvestingsproblematiek in de media

De resultaten van ons onderzoek naar de huidige en toekomstige huisvesting zorgden voor flink wat opschudding in de landelijke media. De urgentie van het probleem dringt door in het hele land. Een overzicht van wat het onderzoek teweegbracht in de media.

Huisartsen aan het woord

Marieke Poley

In 2018 opende huisarts Marieke Poley met goede moed een nulpraktijk in Hendrik-Ido-Ambacht. Ze wil graag uitbreiden, maar bijna 4 jaar later is ze moegestreden van alle hoge muren waar ze tegenop blijft lopen. Marieke vertelde haar verhaal al eerder aan de LHV. ‘Vanaf het moment dat ik de praktijk opende, ben ik op zoek gegaan naar een andere locatie. Het lukt niet. Geschikte verbouwlocaties zijn er niet en nieuwbouw is onbetaalbaar.’

Marieke is niet de enige voor wie het probleem nijpend wordt. Duizenden patiënten in de gemeente zitten te springen om een huisarts. Zo ook Ton van den Berg (77), die aan Hart van Nederland vertelde dat hij al 8 maanden in Hendrik-Ido-Ambacht woont, maar nog steeds 45 minuten moet rijden naar zijn oude huisarts, omdat alle huisartsen in de buurt vol zitten. Bizar, vindt Ton. ‘Dit dorp breidt zo enorm uit. Er zouden zat huisartsen moeten zijn.’

Het optreden in Hart van Nederland had zijn uitwerking: 2 dagen na de uitzending stelde een raadslid van Gemeente Belangen in Hendrik-Ido-Ambacht schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders. ‘Wij hebben ons ongenoegen geuit en vinden het onacceptabel dat onze inwoners ver moeten reizen naar hun ‘oude’ huisarts’, zeggen zij hierover. Een van de vragen aan het college: Wat kan het college op korte termijn doen om snel te voorzien in huisvesting en het vestigingsklimaat voor huisartsen te bevorderen?

Daphne Tabak

Huisarts Daphne Tabak heeft in 2021 een praktijk overgenomen in Amsterdam en ziet dat ruimtegebrek en personeelstekort elkaar daar in de greep houden. ‘Nieuwe huisartsen vestigen zich niet in Amsterdam, want ze vinden geen ruimte. Bestaande praktijken kunnen om diezelfde reden niet uitbreiden. Als uitbreiden al kan, doen huisartsen dat niet omdat het moeizaam is extra personeel te vinden.’

Ouderenzorg doet Tabak nu allemaal zelf. Ze wil wel graag een POH Ouderenzorg in dienst nemen, vertelt ze aan NAP Nieuws, maar daar is geen werkplek voor. Om te voorkomen dat de werkdruk nog hoger wordt, heeft haar praktijk al meer dan een jaar een patiëntenstop. Ook toen een universiteit haar vroeg of ze een coassistent kon opleiden in haar praktijk, was het antwoord nee. Geen tijd en vooral: geen ruimte.

Geen ruimte voor personeel

Huisarts Hans Gimbel vertelt aan het Noordhollands Dagblad hij zich de tijd rond 2000 nog herinnert, toen hij samen met een collega begon als HOED-praktijk met ieder een of twee doktersassistenten in dienst. Dat is nu ondenkbaar. ‘Huisartsenpraktijken hebben in de loop der jaren meer en meer functies toegeschoven gekregen. We hebben bijvoorbeeld praktijkondersteuners voor diabetes, hart- en vaatziekten, psychische klachten en ouderenzorg erbij genomen. Al die mensen hebben ook ruimte en een werkplek nodig.’

Door de toename van het aantal medewerkers en het gebrek aan ruimte zijn ze bij Gimbel 3 jaar geleden noodgedwongen gestopt als stageplek. Coassistenten kunnen er niet meer terecht voor een stageplaats tijdens hun opleiding. Ook in regio Rotterdam Rijnmond heeft het personeel het moeilijk, vertelt huisarts David Oei aan Rijnmond. Hij heeft nauwelijks ruimte om administratie te doen, lunchen doet het team in een van de spreekkamers. ‘Iedereen moet wachten met de lunch totdat de dokter klaar is met het spreekuur.’

Rol van de gemeente

De oplossing voor de problemen van huisartsen liggen voor een groot deel bij de overheid, met name bij gemeenten. Maar te vaak worden huisartsen die aankloppen bij de gemeente van het kastje naar de muur gestuurd, stelt LHV-voorzitter Mirjam van ’t Veld in een artikel in Trouw. ‘We horen te vaak dat huisartsen worden verwezen naar Funda of een commerciële partij. Dat kan een huisarts niet betalen.’ Vastgoed is wel duur, maar een huisartsenpraktijk is geen commerciële onderneming.

Daarom moeten overheden er bij grootschalige plannen rekening mee houden dat ook de huisarts een plek in de nieuwbouwwijk moet krijgen. ‘Dat doe je door betaalbare panden neer te zetten voor maatschappelijke voorzieningen. Let daarop, is de oproep die wij aan gemeenten, het Rijk en de minister willen doen’, geeft Mirjam van ’t Veld aan bij de NOS.

Huisartsenvereniging Haarlemmermeer luidde eerder al de noodklok. De gemeente groeit, maar het aantal huisartsen groeit niet mee. Huisarts Bas Geels zit tegen zijn max aan met 3.100 patiënten en slechts 2 spreekkamers. Hij heeft dringend tijdelijke huisvesting nodig, maar de locaties die de Zorggroep aankaartte om portakabins te plaatsen, wil de gemeente vrijhouden voor ontwikkeling. Heel jammer, vindt Geels. ‘Dit is een acuut probleem en de gemeente zou een actievere rol moeten spelen in het oplossen ervan.’