Zelfstandigenbeleid
De overheid wil schijnzelfstandigheid en oneerlijke concurrentie voorkomen, ook in de huisartsenzorg. Hieronder lees je via welke wetgeving ze dit willen regelen en wat dit voor jou als huisarts betekent.
Terugkijken: webinar zelfstandigenbeleid
Wil je de laatste stand van zaken weten? Kijk dan ons webinar terug.
Wet DBA
In 2016 is de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelatie (Wet DBA) ingevoerd. Deze wet moest schijnzelfstandigheid voorkomen. De wet bracht echter niet de duidelijkheid die nodig was en leverde vanaf het begin veel onrust op. Daarom is opdrachtgevers en de zelfstandigen een overgangsperiode geboden, het zogenaamde handhavingsmoratorium. Dit houdt concreet in dat de belastingdienst niet met terugwerkende kracht boetes oplegt, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid of er een aanwijzing is gegeven.
Opheffen handhavingsmoratorium
Vanaf 1 januari 2025 wordt het handhavingsmoratorium opgeheven. In de praktijk betekent dit dat de Belastingdienst tijdens controles werkgevers naheffingen voor sociale premies kan opleggen als er binnen bedrijven en organisaties sprake is van schijnzelfstandigheid. Zelfstandigen raken bij constatering van schijnzelfstandigheid met terugwerkende kracht hun zelfstandigenaftrek kwijt. Tot 1 januari 2025 geeft de Belastingdienst nog eerst een aanwijzing/waarschuwing, na 1 januari 2025 zal er direct teruggevorderd worden.
Naheffingen kunnen tot maximaal 5 jaar terug worden opgelegd. Er kan niet verder terug worden gecorrigeerd dan tot 1 januari 2025, de datum van de opheffing.
Gevolgen voor gebruik modelovereenkomsten
Het kabinet geeft in de brief aan dat er geen nieuwe modelovereenkomsten door de Belastingdienst worden goedgekeurd. Wel worden lopende modelovereenkomsten geëerbiedigd tot de einddatum van de overeenkomst. Dat betekent dat de modelovereenkomsten in de huisartsenzorg voor duurwaarneming en voor incidentele waarneming gebruikt kunnen blijven worden tot 30 september 2026. Dit is bevestigd door de Belastingdienst. De modelovereenkomst voor praktijkmedewerking is geldig tot oktober 2025.
We verkennen met de Belastingdienst en VWS op welke wijze ook na 2025 nog als zzp-er kan worden gewerkt. Hierbij vragen we nadrukkelijk aandacht voor de specifieke situatie in de (huisartsen)zorg, waarbij inzet van waarnemers bij ziek, piek en uniek onontbeerlijk is voor de continuïteit van zorg. We voeren gesprekken over verschillende casussen waarbij waarnemers worden ingezet.
Wet Vbar
Omdat de wet DBA niet de duidelijkheid en rust heeft gebracht die nodig was, is er een nieuwe wet in voorbereiding, de wet Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (Vbar). Deze wet moet – meer dan de wet DBA – duidelijkheid geven over wanneer er sprake is van een arbeidsrelatie en wanneer niet. Daarvoor biedt de wet een toetsingskader om te beoordelen wanneer er sprake is van werknemerschap en wanneer van werk als zelfstandige. Ook regelt de wet dat er een rechtsvermoeden komt waarvan medewerkers met een uurtarief lager dan 32 euro gebruik kunnen maken om een arbeidscontract te krijgen. Het wetsvoorstel ligt op dit moment bij de Raad van State en zal vermoedelijk niet voor 1 januari 2026 in werking treden. Tot die tijd blijft de wet DBA van kracht.
Onze reactie in de internetconsultatie wet Vbar
Als LHV staan we achter de doelstelling schijnzelfstandigheid te verminderen en is een duidelijk toetsingskader zeer gewenst. We vragen ons echter af of de wet Vbar deze gewenste duidelijkheid brengt. Ook vrezen we dat door deze wet waarneming in de huisartsenpraktijk zo goed als onmogelijk wordt, ook in het geval van ziek, piek en uniek, waardoor de continuïteit en kwaliteit van zorg onder druk komt te staan. We hebben daarom gepleit voor verduidelijking op een aantal punten en voor behoud van modelovereenkomsten.
Wat betekent dit voor jou als huisarts?
Om zo min mogelijk risico te lopen op naheffingen als gevolg van de opheffing van het handhavingsmoratorium adviseren we je het volgende:
Bekijk alle modelovereenkomsten in de LHV contractgenerator
LHV Keuzewijzers voor andere samenwerkingsvormen
Wil je kijken wat er naast waarneming nog meer mogelijk is aan samenwerkingsvormen? In onze keuzewijzers lees je welke juridische samenwerkingsvormen en alternatieven je hebt als waarnemer en praktijkhouder.
Bekijk al onze keuzewijzers voor waarnemers:
Bekijk onze handreikingen voor praktijkhouders:
De keuzewijzers en handreikingen zullen op korte termijn nog worden aangepast op de actuele ontwikkelingen rond DBA/opheffen handhavingsmoratorium en op de nieuwe CAO Huisartsen in loondienst. De algemene strekking van de documenten blijft hetzelfde.
Standpunt LHV
Als LHV zijn we van mening dat waarnemers belangrijk zijn voor de continuïteit van de zorg. In geval van piek, ziek en uniek moeten er huisartsen beschikbaar zijn die kunnen waarnemen voor de vaste huisartsen. Tegelijkertijd zien we ook dat het aantal waarnemers de laatste 20 jaar is toegenomen terwijl het aantal praktijkhouders is afgenomen. Dat baart ons zorgen, want de continuïteit van de huisartsenzorg is gebaat bij voldoende praktijkhouders en huisartsen die in vaste dienst zijn van een praktijk. Wij pleiten daarom voor het behoud van een kleine flexibele schil van waarnemers voor situaties van piek, ziek en uniek. Daarnaast zetten we in op een groter aantal huisartsen die een vaste verbinding met een patiëntenpopulatie aangaan, als praktijkhouder of in dienstverband.
Tijdpad
Inbreng ronde tafel zelfstandigenbeleid: behoud flexibele schil voor ziek, piek en uniek
Einde Handhavingsmoratorium DBA
Uit De Dokter: Zzp-huisarts? Kijk kritisch naar je werkvorm
Het hing al jaren in de lucht: langdurig waarnemerschap wordt steeds moeilijker. Vanaf volgend jaar gaat de Belastingdienst de wet DBA handhaven. Dat betekent dat praktijkhouder en waarnemend huisarts financieel risico lopen bij schijnzelfstandigheid. Intussen is een nieuwe wet voor zzp’ers in de maak. De LHV zet zich in voor blijvende mogelijkheden voor waarneming bij ‘ziek, piek en uniek’, vertelt bestuurslid Hilly ter Veer.
Nieuws
Sinds de aankondiging van de overheid dat de Belastingdienst per 1 januari 2025 de wet DBA gaat handhaven, is er
We kijken terug op een geslaagd webinar zelfstandigenbeleid. Inmiddels hebben al meer dan 4900 mensen het webinar bekeken (live en
Wat betekent het einde van het handhavingsmoratorium voor huisartsen? Wat gebeurt er met de modelovereenkomsten? En hoe zet de LHV
Meer weten?
Heb je meer vragen? Neem contact op met Annemarie Kerstens of Elsbeth Zeijlemaker.
